Archief lezingen Utrecht e.o.

Spreker: Prof. Dr. M.A.P.A. (Rien) Aerts, Amsterdam Institute for Life and Environment (A-LIFE) Section Systems Ecology, Vrije Universiteit Amsterdam

Sinds enige jaren worden we geconfronteerd met de stikstofcrisis. Deze heeft inmiddels een grote impact op zowel onze natuur, de agrarische sector en de bouwsector en leidt tot veel maatschappelijk debat. In deze lezing wordt ingegaan op de achtergronden van deze crisis en waarom er dringend actie ondernomen moet worden. Hiertoe wordt eerst ingegaan op de stikstofcyclus en waarom deze in Nederland zoveel impact heeft op de natuur. Vervolgens wordt gekeken naar met name de rol van de agrarische sector en hoe ecologie en economie daarin verweven zijn. Tot slot wordt ingegaan op de vraag hoe we uit de huidige impasse zouden kunnen komen.

Spreker: Jaap Versteegh, kunsthistoricus, kunsthandelaar in Maarssen en gastconservator van de tentoonstelling “de Schilders van de Vechtstreek”

De heer Versteegh zal een lezing houden over bovengenoemde tentoonstelling. De tentoonstelling geeft een uitgebreid overzicht van kunstwerken in een brede kunsthistorische context, waarbij allerlei wetenwaardigheden over zowel de kunstenaars als de locaties aan de orde komen.
Het is aan te raden deze prachtige tentoonstelling te bezoeken vóór de bijeenkomst in februari. Tot en met 8 januari 2023 is de tentoonstelling “Schilders van de Vechtstreek” te bezoeken in het: Vechtstreekmuseum, Diependaalsedijk 19b, 3601 GH Maarssen

Spreker: prof. dr. Peter Nissen Emeritus hoogleraar kerkgeschiedenis, spiritualiteitsstudie en oecumenica aan de Radboud Universiteit Nijmegen

Het is dit jaar precies 80 jaar geleden dat de Nijmeegse hoogleraar en pater karmeliet Titus Brandsma overleed. Hij werd op 15 mei 2022 door paus Franciscus heilig verklaard. Titus Brandsma werd op 26 juli 1942 door een injectie in het concentratiekamp Dachau om het leven gebracht. In januari van dat jaar was hij door de Duitse bezetter opgepakt omdat hij de redacties van katholieke kranten had aangemoedigd niet mee te werken aan NSB-propaganda. Via de straf-gevangenis in Scheveningen, het kamp Amersfoort en de strafgevangenis in Kleef kwam hij in Dachau terecht, waar hij zwaar werd mishandeld. Als iemand heilig wordt verklaard, kan al snel het idee ontstaan dat die persoon in alle opzichten volmaakt is. Maar Titus Brandsma had ook zijn beperkingen. Wie was deze man, die vanaf de oprichting van de Nijmeegse Universiteit in 1923 daar bijna twintig jaar hoogleraar was? Waar stond hij voor? Peter Nissen zal in zijn lezing het levensverhaal van Titus Brandsma volgen: zijn jeugd en opleiding, zijn studie bij de karmelieten en in Rome, zijn werkzaamheden in Oss en Nijmegen, en de vele terreinen in wetenschap, kerk en samenleving waarop hij van betekenis was.

Spreker: Sabine Muntinga, letselschade advocaat

Spreker: mevr. drs Désirée Koninkx, kunsthistorica

In 2018 schonk Els Blokker-Verwer (Maartensdijk 1947) een privé-kunstcollectie die zij samen met haar man Jaap Blokker (1942-2011) vanaf 1972 bijeen heeft gebracht. Deze verzameling, Collectie Nardinc – genoemd naar hun landgoed Nardinclant – bestaat uit 117 modernistische kunstwerken gemaakt tussen 1903 en 1957.
De nadruk ligt in deze collectie op het werk van Jan Sluijters (1881-1957). Zijn schilderijen vormen dan ook een rode draad door de tentoonstelling. Zeventig kunstobjecten zijn thematisch ondergebracht in de vijf nieuwe zalen van de Nardincvleugel, ontworpen door architectenbureau Bedaux de Brouwer uit Goirle.
Verbouw en nieuwbouw zijn mogelijk gemaakt door een grote donatie van Els Blokker-Verwer, aangevuld met giften van allen die Singer Laren een warm hart toedragen.
In de lezing zal worden ingegaan op zowel deze architectuur als de Collectie Nardinc.

Spreker: mevr. Saskia van Dockum, directeur Stichting Het Utrechts Landschap

Spreker: René ten Bos, hoogleraar Filosofie aan de Faculteit der Managementwetenschappen aan de Radboud Universiteit Nijmegen

Let op: gewijzigde datum! Deze lezing zou op dinsdag 15 maart gehouden worden maar is verplaatst naar dinsdag 22 maart.

De lezing van Ten Bos zal gaan over het hele probleemveld dat men in de wetenschap aanduidt met de term antropoceen. Ten Bos zal laten zien dat deze term niet onomstreden is, maar desalniettemin wijdverbreid. Het gaat om een term die we denken nodig te hebben om de complexiteit van de huidige
problemen – te denken valt aan de klimaatopwarming of aan biodiversiteitsverlies – aan te duiden. Zijn er alternatieven?

Ten Bos (1959) is hoogleraar filosofie aan de Faculteit der Managementwetenschappen van de Radboud Universiteit. Tevens is hij daar dean van het Honours Programma. Ten Bos was Denker des Vaderlands van 2017 tot 2019 en is ook bekend als columnist voor Het Financiële Dagblad. Hij is de auteur van talrijke publicaties waaronder Dwalen in het Antropoceen (2017) en Meteosofie (2021). 

Spreker: prof. dr. P.J.A. Nissen, hoogleraar Vergelijkende Godsdienstwetenschappen. Leeropdracht: Oecumenica, Radboud Universiteit Nijmegen

In de afgelopen jaren is het zeventigjarig bestaan van de Wereldraad van Kerken gevierd, het vijftigjarig bestaan van de Raad van Kerken in Nederland en het 110-jarig bestaan van de Internationale Bidweek voor de Eenheid. Dat is reden voor een terugblik op de geschiedenis van de oecumenische beweging: wat heeft zij ons gebracht. Maar vooral ook van een blik op de huidige stand van zaken en de toekomstperspectieven: is er, zoals velen zeggen, sprake van een ‘oecumenische winter’ na de lente van de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw?
Peter Nissen zal zich in zijn lezing afvragen hoeveel eenheid wij eigenlijk willen. Draait oecumene niet veel meer om de rijkdom van de diversiteit in het christendom? Laten wij van die diversiteit genieten en er ons door laten uitdagen. Dat is een gedachte die voorop staat in de recente beweging van ‘receptive ecumenism’: een oecumenisch streven dat erop gericht is van andere tradities binnen het christendom te leren (te ontvangen, vandaar ‘receptive’). Dat veronderstelt ook de bereidheid om kritisch naar de eigen traditie en de eigen kerk te kijken: wat missen wij, en kunnen wij op dat vlak iets van anderen leren?

Er geldt een aanmeldverplichting en het coronatoegangsbewijs is van toepassing.